حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ روزهای سال شاید در نظر ما همگی یکسان باشند، اما در منظر پروردگار، همه به یک شکل نیستند و هریک دارای ارزش و منزلتی متفاوتاند؛ به همین دلیل برخی روزها بر برخی دیگر برتری یافته اند. این ایام برتر و بافضیلت، فرصتی را برای ما فراهم میآورند که با بهجا آرودن اعمال و توصیههای اهلبیت (ع) و بزرگان دین، گاه مسیر قرب و کمال را سریعتر سپری کنیم. ایام اربعین حسینی و مناسک پیادهروی آن، یکی از این روزهای مهم و دارای فضیلت است که میتواند برای ما برکات بسیاری را بههمراه داشته باشد.
یکی از راههای دستیابی به این برکات، توسل و توجه به ادعیه و اذکاری است که از ائمه معصوم (ع) به ما رسیده و در کتب ادعیه مانند مفاتیحالجنان، جمعآوری شده است. بهگفته کارشناسان، بهجا آوردن مناسک ویژه مانند پیادهروی اربعین اگر با قرائت دعا، زیارتها و مناجات «ائمه و معصومین (ع)» همراه شود، بیتردید قرب الهی را بهدنبال خواهد داشت. در ادامه به برخی از این ادعیه و اذکار برپایه روایات و همچنین سیره بزرگان دین اشاره میکنیم.
حتما شما هم با ما موافقید که نخستین و مهمترین کتابی که میتوان با خود به پیادهروی اربعین برد، کتاب خداست. در توصیههای بزرگان دین، خواندن قرآن یکی از کارهای مهم و ارزشمند در پیادهروی اربعین شناخته میشود. زائران میتوانند با نیت کردن و خواندن حتی روزی یک صفحه از آیات الهی و نورانی قرآن کریم، توشه اعمال خود را پربار کنند. پیامبر خدا (ص) درباره برکات تلاوت قرآن فرمودهاند: «فرزندم! از خواندن قرآن غافل مباش؛ زیرا قرآن دل را زنده میکند و از فحشا و زشتکارى و ستم و گناه بازمیدارد» (کنزالعمال، ۴۰۳۲).
هر زمان که نام امامحسین (ع) و زیارت ایشان به میان میآید، بیشتر ما در همان لحظه اول به یاد زیارت عاشورا میافتیم. بهگفته کارشناسان دینی، قرائت زیارت عاشورا در هر مکان و زمان و وضعیتی، فضیلت بسیار دارد. میدانیم که بسیاری از علما و بزرگان دین بر خواندن این زیارت، تأکید و به آن توصیه کرده و خود نیز برای برآورده شدن حاجات و رسیدن به خواستههای مهم بر خواندن «زیارت عاشورا» مداومت کرده اند، از اینرو یکی از زیارتهایی که خواندنش به زائران اربعین توصیه میشود، زیارت عاشوراست.
زیارت جامعه کبیره یکی از زیارتنامههای مشهور است. اهمیت این زیارت در این است که امامهادی (ع) آن را بیان کردهاند و به دست ما رسیده است و به همین دلیل، به قرائت آن در سیره علما نیز همواره توجه شده است. این بزرگان، زیارت جامعه کبیره را متنی با فرازهای نورانی و سرشار از معارف شیعه میدانند. در این ایام با خواندن این زیارت، میتوانید هرچه بیشتر درباره ویژگی امامان معصوم (ع) بیاموزید و در مسیر زیارت همراه با معرفت، قدم بردارید.
کتاب دیگری که میتواند در این سفر همراه ما باشد و بهنوعی شتابدهنده ما در مسیر معرفت، صحیفهسجادیه است. این کتاب که دربرگیرنده مجموعه مناجاتهای امامسجاد (ع) است، از یک طرف بهدلیل همین مناجاتها و از دیگرسو بهخاطر معارف و آموزههایش، میتواند درسهای فراوانی را به ما بهعنوان زائر طریقالحسین (ع) بیاموزد و درعینحال خواندنش ثواب دارد.
ابومحمد صفوانبنمهران اسدیکاهلی، مشهور به صفوان جَمال (شتردار)، از فقها و محدثان برجسته شیعه و معاصر امامششم (ع) و امامهفتم (ع) و از اصحاب مورد اطمینان این دو امام بزرگوار بود. صفوان جمال خاطرهای از امامصادق (ع) روایت کرده و گفته است: «از حضرت صادق (ع) اذن گرفتم به زیارت مولایمان حسینبنعلی (ع) بروم. از ایشان درخواست کردم آنچه باید در این مسیر انجام دهم، بیان کنند. آن حضرت فرمودند: أَکْثِرْ مِنَ الْبَرَاءَه مِمَّنْ أَسَّسَ ذَلِکَ عَلَیْهالحسین علیهالسلام؛ در این مسیر، از کسانی که اساس قتل حسینبنعلی (ع) را بنیان نهادند، زیاد برائت بجو و بگو: اللَّهُمَ الْعَنْ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ حَقَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ آخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذَلِک. اللهم عنهم جمیعا».
دعا برای فرج امامزمان (عج) و همچنین تجدیدعهد با ایشان، جزو توصیههای همیشگی بزرگان دین در اعیاد و سوگواریها و سایر مناسبتهای مذهبی بوده است. خوب است در این مسیر، ما نیز این توصیه را به خاطر داشته باشیم. بد نیست زمان دعا برای فرج امامزمان (عج)، هر روز صبح، دعای عهد ایشان را نیز بخوانیم.
یکی از این اذکار پرخیروبرکت، ذکری است که پیامبر خدا (ص) به حضرت فاطمه (س) آموختند و از آن پس به نام آن حضرت ثبت شد. پیامبر خدا (ص) درباره تأثیر فراوان این ذکر میفرمایند: «تسبیحات فاطمه، تعقیباتی است که گوینده آن از فایدهاش بینصیب نمیماند (و بسیار پرفایده است)» (بحارالأنوار، ج ۸۲، ص ۳۲۹).
در پایان خوب است بدانید که در سیره علما و بزرگان، گفتن ذکر با تسبیحی که از تربت امامحسین (ع) است، توصیه شده است. در اینباره از امامصادق (ع) روایت شده است: «یک ذکر یا استغفار که با تسبیح تربت حسین (ع) گفته شود، برابر است با هفتاد ذکری که بهگونهای دیگر گفته شود».
فرستادن صلوات بر «محمد و آلمحمد (ص)»، بیان استغفار و همچنین زمزمه ذکر «لاالهالاا...»، ثواب بسیار زیادی برای زائران پیادهروی اربعین دارد. بهگفته کارشناسان، زائران پیادهروی اربعین با گفتن تکبیر، تسبیح و شکر خداوند که همگی نوعی اظهار بندگی و ادب نزد پروردگار است، میتوانند لحظههای خود را پربرکت کرده، جان و روحشان را با استغفار و یاد خدا برای زیارت آماده کنند. همچنین تسبیحات اربعه، جزو ذکرهایی است که خواندن آن برای روز اربعین توصیه شده است.
فرستادن صلوات بر «محمد و آلمحمد (ص)»، بیان استغفار و همچنین زمزمه ذکر «لاالهالاا...»، ثواب بسیار زیادی برای زائران پیادهروی اربعین دارد. بهگفته کارشناسان، زائران پیادهروی اربعین با گفتن تکبیر، تسبیح و شکر خداوند که همگی نوعی اظهار بندگی و ادب نزد پروردگار است، میتوانند لحظههای خود را پربرکت کرده، جان و روحشان را با استغفار و یاد خدا برای زیارت آماده کنند. همچنین تسبیحات اربعه، جزو ذکرهایی است که خواندن آن برای روز اربعین توصیه شده است.